Çin yemekleri deyince birçok kişinin aklına ilk olarak böcek gelmesinden dolayı Çin seyahati yapmayı planlayan çoğu kişinin en büyük korkusu aç kalmak. Böcek yeme korkusu Türkiye’de yaşayan bazı kişileri bile Çin lokantasına gitmekten alıkoyabiliyor. Çin yemeklerinin alıştığımız tarzın biraz dışında olduğu doğru; ama Dünya’nın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağını sadece böceklere indirgemek biraz fazla önyargı gibi görünüyor. Aslına bakarsak Çin’de Türk damak tadına da uygun çok sayıda yemek var.
Çin’de kahvaltılar genel olarak çok sade olur. Çinliler kahvaltıları pirinç lapası veya makarnayla birlikte çeşitli sebzeler yiyerek geçirirler. Zaman zaman da yağda kızartılmış pişiye benzer bir şey yerler. İçecek olarak da soya sütü tüketilir. Öğle ve akşam yemeklerinde ise en az kişi sayısı kadar çeşit yemek yaparlar. Yapılan yemekler arasında et, sebze, sulu yemek oranına dikkat ederler.
Çin Kahvaltısı
Çinliler’in kahvaltı alışkanlıkları Türkiye’dekinden oldukça farklı. Özellikle ekmek, peynir, zeytin üçlüsünden vazgeçemeyenler Çin’de kahvaltı konusunda çok zorlanabilirler. Zira bu üçlüden hiçbiri Çin’in kahvaltı kültüründe yer almıyor.
Çin’de yenilen ekmek pastanelerde satılan tarzda, yumuşak ve tatlı ekmek. Bu ekmeği tüketenlerin büyük çoğunluğunu da gençler oluşturuyor.
Peynir ise Çinliler’in çoğunun sadece pizza üstünde iken yediği ve pizza haricinde yenilemeyeceğini düşündüğü bir şey. (Çin’de marketkerde satılan ithal peynirlerin fiyatı inanılmaz derecede yüksek).
Gerçek anlamda zeytin bulabilmek ise neredeyse imkansız. Neyse ki çok pahalı da olsa zeytinyağı bulunabiliyor.
Soya Sütü （豆浆）
Soya sütü, adından da anlaşılabileceği gibi soya bitkisinden yapılan, süt gibi göründüğü için İngilizce’de de soy milk olarak adlandırılan tatlı bir içecek. KFC ve McDonald’s gibi restoranlarda bile sabah kahvaltısında soya sütü bulunur.
İlk kez içerken tadı biraz farklı gelse de, özellikle soğuk kış günlerinde içilen sıcak soya sütünün sahlep etkisi yaptığını söyleyebilirim. Şekersiz olanlarını içmek alışana kadar çok kolay değil. Türkiye’de Migros Sanalmarket gibi büyük e-ticaret sitelerinde soya sütü satılıyor.
Uzun Pişi （油条）
Bildiğimiz pişi ile çok benzer bir şekilde, hamurun yağda kızartılması ile yapılan Çin usulü pişinin tek farkı uzun olması. Genel olarak bir karış uzunluğunda olan pişiler bazı bölgelerde daha uzun da olabiliyor.
Çinliler’in bir çoğu sabahları uzun pişi yiyip beraberinde soya sütü içmekten çok keyif alır. Pişiyi balla veya reçelle yemekten hoşlananlar bu pişiyi yemekte zorlanabilirler. Çinliler’in bir kısmı pişiyi birtakım özel soslara bandırarak yer.
Buharda Pişirilmiş Hamur （包子）
Çok kolay tüketilebilen, ucuz ve çoğu Çinli tarafından çok sevilen yiyecek. Hamurun içinin doldurulup buharda pişirilmesi ile yapıluyor. Hamurun içine konulan malzeme sadece sebzelerden oluşabildiği gibi, farklı çeşit etlerle yapılan hamurlar da mevcut.
İlk bakışta kahvaltıda hamur yemek kulağa pek hoş gelmese de, Çin’de geçirilen süre arttıkça sabah kahvaltılarında zaman zaman bu hamurlardan yemeğe alışmak mümkün.
Çin Makarnası （面条）
Çin’de 7/24 tüketilebilen yiyeceklerin başında hiç kuşkusuz Çin eriştesi olarak da adlandırabileceğimiz makarna geliyor. İngilizce’de noodle olarak adlandırılan, dışarıdan bakıldığında spagetti makarnayı andıran Çin makarnası, dileğe göre çorba içinde veya çorbasız bir şekilde servis ediliyor.
Kahvaltı için tüketilen makarnaların büyük çoğunluğu kemik suyunun içine konuluyor.
Pirinç Lapası （粥）
Çinliler’in büyük çoğunluğunun bayıla bayıla özellikle kahvaltıda yediği ve Çinli olmayanların genel olarak çok az tükettiği yiyecek. Pirincin bol suda pişirilip yoğun ve lapa hale getirilerek ve sebze ve et gibi ek besin maddeleri ekleyerek yapılıyor.
Çinliler pirinç lapasının mideye çok iyi geldiğini söyleseler de sabahları pirinç lapası yemeye alışmak kolay değil. En azından benim için.
Çin Öğle ve Akşam Yemekleri
Çinliler’in öğle ve akşam yemekleri yerken mutlaka çorba, en az bir sebze yemeği ve en az bir et yemeği yemeye çalışırlar.
Çin’deki restoranlarda menülerde o kadar çok yemek bulunur ki zaman zaman menüdeki yemeklerden birini seçmek çok zaman alır. Menülerin bazılarının tamamen Çince olması nedeniyle seçim yapmak çok daha zorlaşır.
Çin yemekleri çok çeşitli olsa da bu yemeklerin arasından en bilinenlerden bazıları Türkiye’de de birçok kişinin hoşuna gidebilir.
Kavrulmuş Çin Pilavı ve Makarnası （炒饭/炒面）
Büyük küçük her türlü restoranda bulunabilir. Çok basit bir şekilde, pilavın veya makarnanın birtakım et ve sebzelerle karıştırılıp kavrulmasıyla yapılır. Envai çeşit ve kombinasyon arasından herkese uygun bir çeşit mutlaka vardır.
Çin Mantısı （饺子）
Çin mantısı, Türkiye’deki mantıya oranla çok daha büyük. Avuçiçi büyüklüğünde bir hamurun içinin doldurulmasıyla yapılır. Hamurun içi et, sebze, karides veya yumurta ile doldurulabilir.
Çin mantısının yenme biçimi Türkiye’dekinden oldukça farklı. Zira Çin mantısı yenirken ne yoğurt, ne salça, ne de tereyağı kullanılır. Çinliler mantıyı yerken soya sosuna veya sirkeye bandırmayı tercih ederler. İlk bakışta kulağa çok garip gelse de Çin mantısı birçok kişinin hoşuna gidebilir.
Pekin Ördeği （北京烤鸭）
Adından da anlaşılabileceği gibi başkent Pekin‘de ünlenmiş ve ünü Çin geneline yayılmış olan yemek. Ördeğin pişirilip nar gibi kızardıktan sonra lavaş benzeri ekmeği, salatalığı ve özel sosuyla servis edilir. Portakallı Pekin Ördeği lafının nereden çıktığını bilmiyorum. Zira Çin’de portakalla servis edilen ördek yemeğine henüz rastlamadım.
Pekin ördeği yemekten Çinliler’e ek olarak Çin dışından gelenler de çok hoşlanır.
Pekin ördeğinin tadına bakmak isteyenler için dondurulmuş Pekin ördeği Migros Sanal Market‘de satılıyor.
Hotpot （火锅）
Çin yemeği hotpot, kaynar durumda olan ve masada iken kaynatılmaya devam eden çorbanın içine önceden sipariş verilmiş çiğ sebze ve etlerin atılarak haşlanmasıyla pişirilen yemek. Sebze ve etlerin pişirilme süresi tamamen o yemeği yiyecek olan kişinin keyfine bağlı. Hotpot yenirken masada bulunan tencerenin altındaki ateş söndürülmez.
Çin’in hotpot konusunda en ünlü yeri, acılı yemekleriyle de ünlü Chongqing şehridir.
