Birçok kişinin Çince öğrenmekten çok korkmasının nedeni Çince için harcamaları gereken zaman. En azından çevrelerinde gördükleri kişilerin söylediklerinden yola çıkarak Çince için aşırı derecede zaman harcamaları gerekeceğini düşünüyorlar.
Her gün bir saatini Çince’ye ayıran bir kişi bir yıl içinde Çince’yi kendine yetecek kadar konuşur hale gelebilir. Günlük hayatta en çok kullanılan karakterleri okumak ve klavyede yazmak için üç-dört yıl, karakterleri elle yazabilmek için ise beş yıl gerekebilir.
Aslına bakılırsa bir dilin ne kadar sürede öğrenebileceği kişilerin vereceği emek ile doğrudan ilişkili. Birçok yerde bahsedildiği gibi günde on beş dakika ayırarak üç ay içinde ne Çince öğrenilebilir, ne de başka bir dil.
Bu yazıda Çince’yi öğrenme konusunda kararlı olup her gün bir saatini Çince için ayırabilecek olanlara yönelik tahminlerime yer verdim.
Bu yazıda adı geçen, Çince’nin farklı bölümleri:
Dilbilgisi Kuralları
Çince’nin en kolay öğrenilebilecek noktalarından biri emin olun ki dilbilgisi kuralları. Çok iddialı bir şekilde günde bir saat ayırarak bir ay içinde Çince dil yapısını öğrenebilceğinizi söyleyebilirim.
Şu an Çince ile ilgili hiçbir şey bilmediğinizi varsayarak şöyle bir şey söyleyeyim. Çince tek heceli bir dil. Yani kelimelere Türkçe’deki gibi eklerin eklenmediği ve kelime köklerinin hiç değişmediği bir dil. Bu nedenle Çince’de Türkçe’nin onda biri kadar bile kural yok.
Çince’deki standart cümle yapısını bilen bir kişi kelimelerin Çince karşılıklarını öğrendikten sonra %80 oranında doğru cümleler kurabilir. Geri kalan %20 de çok kısa sürede pekiştirilir.
Konuşmak
Çince ile yapmak istedikleri Çinliler ile anlaşabilmekten ibaret olanlar Çince konuşmaya ağırlık verebilirler. Dil yapısını bilen ve Çince kelimelerin nasıl söylendiğini öğrenenler Çince konuşma kabiliyetlerini çok hızlı bir şekilde geliştirebilirler.
Ben kendimden örnek vereyim. Çin’de Çince kursu almaya başladığım yıl hiç Çince bilmiyordum. Çin’de dil kursu alıp öğrendiklerimi günlük hayatta kullanarak bir yıl sonunda Çin’de kendime rahat yetecek kadar Çince konuşmayı başarmıştım.
Bir senede Çince konuşacak hale gelmemde Çin’de yaşıyor olmam çok büyük rol oynamıştı. Ama Çince konuşanların bulunduğu ortamlarda bulunarak Çin dışında da benzer bir ilerlemeye şahit olmak mümkün.
Çince pratik yapmak isteyip aradığı gibi bir ortam bulamamaktan yakınanlara tavsiye italki adlı siteye göz atmaları. Dil öğrenimi konusunda italki benim favorilerimden biri. Sitede Çince eğitimi veren 1000’den fazla öğretmen var. Bu öğretmenlerin bir kısmını profesyonel öğretmenler, bir kısmını ise hobi olarak öğretmenlik yapanlar oluşturuyor. Bu kadar öğretmen arasından size uygun olabilecek bir öğretmen bulabileceğinizi düşünüyorum.
Daha önce italki’de Çin dersi aldıysanız ve tavsiye etmek istediğiniz öğretmenler varsa onları da yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Karakterleri Okumak
Çince’nin en çok zaman alan noktalarından birisi burası. Çince karakterleri okuyabiliyor olmak için geçekten zaman ve emek harcamak gerekiyor.
Çinli öğrenciler karakterleri öğrenmeye ilkokul yıllarında başlar. Genel olarak altı yıllık ilkokul eğitiminin sonunda günlük karakterleri büyük ölçüde okuyabilir hale gelir. Büyük ölçüde diyorum; çünkü karakterleri öğrenmek hiçbir zaman bitmez.
Okuma konusunda ben, az önce bahsettiğim bir yıllık Çince eğitiminin sonunda günlük hayatta kullanılan karakterlerin %30 civarındakileri okuyabilecek seviyedeydim.
O zamanlar bu kadarlık bilgiyle okuduğum gazete haberleri hakkındaki detayları öğrenemesem de haberlerin neyle ilgili olduğunu anlayabiliyordum.
Çince eğitimi bittikten sonra karakter öğrenmeye o kadar zaman veremedim. O nedenle ilerleme hızım yavaşladı. Aradan geçen 10 yılı aşkın sürede şu an genel konularla ilgili yazıları okumakta zorlanmadığımı; ama tıp, hukuk, mühendislik gibi özel alanlara ait yazıları anlamakta çok zorlandığımı söyleyebilirim.
Karakterleri Yazmak
Çince’nin en çok zaman ve emek gerektiren bölümü bence yazmak. Bunun nedeni yazılması gereken binlerce karakterin bulunması ve bu karakterlerin doğru olarak yazılma zorunluluğu.
En basit şekilleri dahi “yap” denince yapmanın ne kadar zor olduğunu farketmişsinizdir. Dilerseniz en basit logoları hiç bakmadan yapmayı deneyin. Böylece ne demek istediğimi daha iyi anlayabilirsiniz.
Çince yazmayı ikiye ayırabiliriz. Bunlardan biri elle yazmak. Bir diğeri ise klavye ile yazmak.
Klavye ile yazmak pinyin metodunu öğrendikten ve karakterleri tanımaya başladıktan sonra çok kolay. Kendimden örnek verecek olursam, Çince öğrendiğim yıl boyunca karakterleri tanıyabilmek için çok emek vermiştim. Bu da beni bir yıl içinde Çinli arkadaşlarımla klavyede Çince chat yapacak hale getirmişti.
Klavye ile Çince’nin nasıl yazılabildiğini öğrenmek isteyenler için Bilgi Fırını’nda bu yazıyı yazdım. Dilerseniz siz de göz atabilirsiniz.
Elle yazmak için en az beş yıl uğraşmak gerektiğini söylemeliyim. Bu belirttiğim süre Çinliler için geçerli. Çinliler altı yıllık ilkokul hayatları boyunca her bir karakteri yüzlerce kez yazma alıştırması yaparak yazmayı öğreniyor.
Okul döneminde yazma becerileri çok gelişse de okul sonrasında genel olarak klavye ile yazdıklarından bildikleri karakterlerin elle nasıl yazılacağını unutmaya başlıyorlar.
Katıldığım bir yemekte bir kişinin başkasına “patates nasıl yazılıyordu?” diye sorduğunu hatırlıyorum. Aslında bu kişi patatesin yazılışını biliyor. Klavye ile yazabiliyor. Karakterleri de tanıyor. Ama karakterlerin elle nasıl yazıldığı aklına gelmiyor. Apple’ın logosunu hepimiz biliyoruz; ama logoyu gerçekten yapabilenlerin oranı çok az. Elmadaki ısırığın nerede olduğundan bile çoğumuz emin değiliz.
Bana sorarsanız Çin’de eğitim dili Çince olan bir bölümde üniversite eğitimi almak isteyenlerin haricinde kalanların Çince’yi elle yazabilmek için çok zaman kaybetmelerine gerek yok. Klavyeler işleri herkes için çok kolaylaştırabiliyor.
Yabancı dil öğrenme kabileti veya yeteneği diyelim, herkeste olmuyor. Mükemmel bir hafıza gerektirir her hangi bir yabancı dili öğrenmek.. Daha çok Çince’de.
Yorumunuz için çok teşekkürler.
Kendi tecrübeme dayanarak söylüyorum, Çince öğrenmek sonu gelmeyen bir süreç. Sadece yabancılar için değil Çinliler için de öyle. Mesela kişisel olarak özellikle siyasi terimlere odaklandığım için gerçekten sokaktaki birçok Çinli’ye göre, siyasi konjonktürde, daha fazla terimi anlayabilir ve açıklayabilirim. Ama günlük hayatta, berberde mesela, sık sık sorun yaşıyorum. Bunun yanında bir de dil sürekli değiştiği için, evrildiği için kişinin güncel kalması gerekiyor.
Gerçekten de diller canlıdır ve her yıl değişir. 30 yıl önce kullanılan birçok kelime nasıl bugün kullanılmıyorsa, bugün kullanılan birçok kelime de 30 yıl sonra kullanılmayacak. Çince öğrenmek diğer diller gibi hiç bitmeyecek bir süreç; ama bence Çin’de günlük hayatı sorunsuz bir şekilde devam ettirecek seviyeye gelmiş olmak yeni başlayanlar için önemli bir eşik değeri sayılabilir.