Çin Lokantası Kültürü Hakkında Bilgiler

Çin lokantasına daha önce hiç gitmemiş olanlar Çin yemekleri konusunda çekingen olabilir. Televizyonlarda gördükleri iç kaldırıcı yemeklerden dolayı Çin lokantasına adım atmayı dahi istemiyor olabilirler. Aslına bakılırsa Çin yemekleri arasında herkesin damak tadına uygun birtakım yemekler var. Önemli olan hangi yemeğin nasıl yeneceğini bilmek.

Çin lokantaları, 8-10 kişilik özel odalardan ve herkese açık kısımlardan oluşur. Sipariş verilen yemekler masaların ortasına servis edilir ve herkes ortadaki yemeklerden dilediğini tabağına alır. En az kişi sayısı kadar yemek siparişi verilir ve yemekler çubuk kullanarak yenir.

Türkiye’de Çin lokantasına hiç gitmedim. Ama Çin’de yaşadığım için haftada birkaç kez Çin lokantasına gidiyorum. Çin içindeki ve dışındaki restoranlarda yemeklerin tatları farklı olabilir; ama Çin lokantasında yemek yemenin mantığı büyük ölçüde aynıdır. Siz Türkiye’de Çin lokantasında bulunduysanız izlenimlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.

Restoranlar, Çinliler için en önemli sosyalleşme mekanıdır. Özel iş görüşmeleri, iş bağlantıları, küçük kutlamalar ve hasret gidermeler için ilk olarak restoranlar tercih edilir.

Çin’de restoranlarda çalışan garsonların %99’u kadındır. Restoranlara girişlerde kapıdaki görevli müşterilere kaç kişi olduklarını sorar ve onlara yemeklerini yiyecekleri masaya kadar eşlik eder.

Özel Odalar

Çin’deki Çin lokantalarında kalabalık gruplar için özel odalar bulunur. Bu odalarda 8-10 kişilik, ortasında döndürülebilen bir cam olan yuvarlak bir masa bulunur. Bu odalara giren gruplar yemek süresinde yemeklerin servis edilmesi haricinde kimse tarafından rahatsız edilmez. Bazı odaların içinde tuvalet, televizyon dahi vardır.

Menü

Çin lokantalarında menüler genel olarak çok büyüktür ve çok sayfadan oluşur. Bazı menülerde 100’den fazla yemek çeşidi vardır. Çoğu restoranda yemeklerin yanında fotoğrafları vardır ki bence Çince bilmeyenler için bu fotoğraflar hayat kurtarıcı nitelikte.

Her masaya sadece bir adet menü verilir. Bunun nedeni yemeği ısmarlayacak olan kişinin sipariş verilecek yemekleri seçmesini sağlamaktır. Çin dışında bu adeti devam ettirip ettirmediklerini bilmiyorum.

Menülerdeki yemekler tıpkı diğer restoranlardaki gibi çorbalar, soğuk yemekler, et yemekleri, deniz ürünleri, etsiz yemekler ve içecekler olarak ayrılır. Türkiye’deki restoranlardan farklı olarak Çin lokantalarındaki menülerin çoğunda “tatlılar” diye bir bölüm bulunmaz. Bunun nedeni Çinliler’in yemekten sonra tatlı alışkanlığının bulunmaması. Tatlı yemekler olsa bile bu yemekler diğerleriyle aynı anda servis edilir. Son zamanlarda tatlı tüketim miktarı Çin’de arttı; ama yine büyük çoğunluk tatlıyı az tüketir.

Son zamanlarda Çin’deki restoranlarda menülerin yerini kare kodlar almaya başladı. Böyle kare kodlu restoranlarda sipariş vermek isteyen müşteriler garsonu masaya çağırmadan siparişini verebiliyor. Sipariş verirken yemeklerle ilgili özel isteklerini de not olarak ekliyor. Aynı şekilde yemek sonrasında hesap da kare kodun taranmasıyla Alipay veya WeChat üzerinden ödeniyor.

Yemek siparişi nasıl verilir?

Çin lokantalarında yemekler Türkiye’deki gibi her bireye ayrı ayrı olacak şekilde değil masanın ortasına servis edilir. Bu nedenle sipariş verirken kişi sayısını göz önünde bulundurmak gerekir. Ortaya servis edilen bazı yemeklerin porsiyonu özellikle kuzey bölgelerinde çok büyük olabiliyor.

Çin’de Çinliler en az kişi sayısı kadar yemek siparişi vermeyi tercih ederler. Mesela dört kişilik bir aile restorana gittiğinde en az dört farklı yemeğin siparişini verir.

Sipariş verilen yemeklerin hepsinin farklı bir türden olmasına dikkat edilir. Dört tane yemek siparişi verilecekse bir çorba, bir et yemeği, bir sebze yemeği ve bir soğuk yemek veya deniz ürünlerinden yapılan bir yemek söylenir.

Türkiye’deki gibi önce çorba, sonra ana yemek benzeri sıralama Çin lokantalarında bulunmaz. Yemekler de aynı anda servis edilmez. En önce pişirilen yemekler en önce servis edilir. Çorba, et ve balık yemeklerini aynı anda tüketmek ilk başlarda kulağa biraz garip gelebilir; ama Çin’deki yemek kültürü böyle.

Yemekler Nasıl Yenir?

Çin yemeklerinin çubuklarla yenildiği herkesin bilindiği bir gerçek. Çin’deki lokantaların çoğunda çatal, bıçak bulunmaz. Ama Türkiye’dekilerde bulunma ihtimali yüksek.

Herkesin önünde boş bir tabak bulunur. Herkes ortaya konan yemeklerden dilediklerini önce bu tabağa koyar. Masalarda bıçak olmadığından tabağa alınmadan önce kesilmesi istenen yemekler ya çubukla kesilir; ya da kesilmeden büyük haliyle tabağa alınır.

Ortaya konmayan tek yemek pilavdır. Pilavın Çin lokantalarındaki işlevi Türk lokantalarındaki ekmek gibidir. Yemekler pilavlarla beraber tüketilir.

Çorbaları içmek için Çin’deki kaşıklar Türkiye’dekilerden kısa, ama daha derindir. Doğrusunu söylemek gerekirse bu kaşıkları kullanarak çorba içmeye hala tam olarak alışabilmiş değilim.

Balık yemekleri elle değil, çubuklarla balığı tiftikleyerek yenir. Zaten balık yemeklerinin birtakım soslarla yapılıyor olması da balıkları elle yemeği çok zorlaştırır.

Çin lokantalarındaki masalarda tuz veya karabiber bulunmaz. Onların yerine sirke, zaman zaman soya sosu ve acı biber bulunur.

Çin Lokantalarında Ne İçilir?

Çin lokantalarında bir masaya oturur oturmaz ya sıcak su, ya da çay ikram edilir. Çinliler sıcak su içmekten çok hoşlanırlar. Sipariş verilen yiyecekler masaya gelene kadar sıcak sudan başka içecek servis edilmez.

Çinliler iş ve kutlama yemeklerinde alkol almayı severler. Özellikle de erkekler. Çinliler’in En çok tercih ettikleri içeceklerin başında adına baijiu denilen, alkol oranı çok fazla olan bir içecek gelir. Bunun haricinde bira içenler de çoktur.

Alkollü içecek istemeyen Çinliler de türlü meyve sularından birini tercih ederler. Her Çin lokantasında mutlaka birkaç çeşit meyve suyu bulunur. Ben restoranlarda en çok portakal, elma, çilek, ejderha meyvesi, hatta Hindistan cevisi suları gördüm. Aynı durumun Çin dışındaki lokantalarda geçerli olup olmadığını bilmiyorum.

Hesap Nasıl Ödenir?

Çin kültürüne göre organizasyonun sahibi olan kişi hesabı öder. Arkadaşlar arası bir yemekte ise zaman zaman hesap ödeme konusunda küçük tartışmalar yaşanır. Son zamanlarda kare kodu tarayarak hesap ödemenin yaygınlaşması bu küçük tartışmaların bitmeye yüz tutmasına neden olduysa da, bu kültür hala varlığını devam ettiriyor.

Çinli bir arkadaşıyla Çin’deki bir restoranda yemek yiyen bir yabancıya kolay kolay hesap ödetmezler. Elini cebine götüren yabancılara “biz senin ülkene gelirsek sen de o zaman bize yemek ısmarlarsın” derler.