Çin’de Çalışmak Türkiye’den Ne Kadar Farklı?

Çin’de çalışmak, Çin’in ekonomisi büyüdükçe birçok açıdan birçok ülkeye oranla daha cazip bir hal alıyor.

Her ne kadar korona virüsü nedeniyle Çin’de sınırlar hala daha kapalı olsa da bu durumun ilelebet böyle devam etmeyeceği kesin. İlerleyen yıllarda Çin’de çalışmak gibi bir planı olanlar için bu yazı çok yararlı olabilir. Zira bazı farklılıkları erkenden bilmekte yarar var.

Çin’de çalışmak ile Türkiye’de çalışmak arasındaki en büyük fark çalışma süresi ve temposu. Çinliler genel itibariyle Türkler’e oranla çok daha uzun süre ve çok daha yoğun çalışıyor. Maaşlar da Çin’de Türkiye’ye oranla daha yüksek.

Çin’de Mesai Saatleri

Türkiye’de firmaların büyük çoğunluğunda hafta Pazartesi başlar ve Cuma sona erer. Bazı firmalar Cumartesi günleri de çalışır. Çin genelinde de durum böyle. Ama resmi tatil olan bayramlar sözkonusu olduğunda Çin’in farkı ortaya çıkıyor.

Türkiye’de her bayram öncesi “bu bayram dokuz gün tatil olur mu?” benzeri muhabbetler yapılır ya. İşte o tip muhabbetler Çin’de hiçbir zaman olmaz. Çin’de sadece tatil süresince tatil yapılır ve tatilden sonraki haftasonlarında çalışılamayan günler telafi edilir. Yani sizin anlayacağınız bayram tatili var diye sevinirken bayram tatili sonunda herkes en az bir hafta sonunda işe gider.

Çin’de çalışmak demek yoğun iş temposuna ayak uydurmak demek. Çin’de insanların birçok ülkeye oranla çok daha fazla çalıştığı bir gerçek.

Çin devlet dairelerinin çalışma saatleri Türkiye’dekiler ile benzerlik gösterir. (En genel tabiri ile sabah 8- akşam 5)

Özel sektörde durum biraz farklı. Birçok firma Türkiye’ye oranla çok daha erken işe başlayıp çok daha geç paydos eder. Özellikle satış, mühendislik üstüne çalışan firmalarda çalışanlar için yorulmak yok, iş var.

Ücretsiz mesaiye kalmak Çin’de çok olağan bir şey. Alt tarafı birkaç saat fazladan çalışan kişilerin aklına genel olarak ek mesai ücreti istemek gelmiyor. Çin’de çalışan yabancılar ise genel olarak birçok Çinli’ye oranla daha az çalışıyor. 

Anlaşmada Belirtilen Maaş

Çin’de görüşülen firma bir maaş önerdiyse hemen kabul etmeden önce önemli bir noktaya dikkat etmek gerekiyor.

Belirtilen maaşın aslında cebe girecek miktar değil, vergiler kesilmeden önceki brüt hali olma ihtimali çok yüksek. Çin’de maaşlar konuşurken her zaman için brüt maaş söylenir. Çalışmaya başladıktan sonra da bu miktar üzerinden vergiler, sigorta vs. düşülür ve çalışana verilir.

Maaş konusunu konuşurken ne kadar vergi kesileceğini sormakta büyük yarar var.

Çin’de maaşlar genel olarak vergiden önceki haliyle söylenir.

Çin’de Maaş Miktarı

Önceki yıllarda Türkiye’deki maaşlar Çin’e oranla çok yüksek görünüyordu. Gel zaman git zaman durum değişti ve Çin’de maaşlar çok yükseldi. Şu an iki ülkenin de benzer işleri yapan kamu çalışanları benzer miktarlarda maaş alıyor olsa da Çin’de Çinli olmayanların aldıkları maaşlar genel olarak Türkiye standartlarının çok üstünde.

Küçük bir örnek vereyim.

Siz Türkiye’de 15.000’dan fazla para kazanan İngilizce öğretmeni gördünüz mü? Ben Çin’de gördüm. Hatta şu an 15.000 lira seviyesi çok sıradan bir seviye haline geldi Çin’deki yabancı İngilizce öğretmenleri için.

“İyimiş! Bari Çin’de İngilizce öğretmeni olayım.” diyenler için kötü bir haberim var. Çin’de anadili İngilizce olan yedi ülke haricinde kalanlara artık öğretmenlikle ilgili çalışma izni verilmiyor. Eskiden şartlar başkaydı; ama artık bu konuda çok sertleştiler. Belirli ülkelerin dışında kalanlar kaçak çalışmayı göze alırlarsa iş bulabiliyorlar ancak.

A.B.D, Almanya gibi gelişmiş ülkelerde yaşıyorsanız size Çin’deki maaşlar biraz düşük gelebilir. Ama Çin’de yaşamanın maliyeti de bulunduğunuz yere oranla çok daha düşük olabilir. ( Çok lüks bir yaşantınız yoksa tabi).

Çin’de Kılık-Kıyafet

Booking.com

Türkiye’de, özellikle plazalarda ve iş merkezlerinde iki dirhem bir çekirdek giyinerek takım elbise ve şık kıyafetlerle işe gitmek çok normal. Çin’de durum biraz farklı. Takım elbiseyle işe gitmesi gerekenler haricinde birçok firmada öyle sıkı kılık kıyafet yönetmeliği yok. O nedenle Çin’de insanlar daha rahat kıyafetlerle işe gidiyorlar genelde.

Çin’de kılık kıyafet konusuna en çok dikkat etmek zorunda olanların başında satış temsilcileri ve banka çalışanları geliyor

Çin’de Hiyerarşi

Çin’de de hiyerarşik düzen firmaların çoğu için olmazsa olmazlardan. Hiyerarşiyi bozan her an çürük yumurta damgası yiyebilir. Arada kalan yetkilileri atlayıp direk olarak çok daha üst seviyedeki kişilerle görüşenler şirketteki geleceğini tehlikeye atabilir. Benden söylemesi.

Hiyerarşik düzen Çin’de toplantılarda da hissedilir zaman zaman. Toplantıların büyük çoğunluğunda Çinli çalışanlar liderlerinin söylediklerini aynen kabul eder ve söylenilenleri yapmaya çalışır.

Bu nedenle özellikle firmadaki konumu birbirinden çok farklı olanların bulunduğu toplantılar genel olarak seminer havasında geçer ve söylenenlerin aksi yönünde fikir belirten kişi pek olmaz. Böylece insanların kavga ettiği boks maçı vari toplantılar Çin’de kolay kolay görülmez.

Çin’de Olası Anlaşmazlıklar

Firmalar ile çalışanlar arasında zaman zaman anlaşmazlıklar her yerde olur. Ama hakkını arama bahanesiyle grev yapmak Çin’de yasal değildir. Hak arayayım derken polisi bulmak an meselesi.

O nedenle siz siz olun. Çin’de çalışanları örgütleyerek onların greve gitmesine aracı olmaya çalışmayın. Hukuksal anlamda anlaşmazlıklar için avukat bulmanız çok daha akılcı.

Öte yandan her ne sebeple olursa olsun Çin’de sinirlere hakim olmak çok önemli. Çinliler’in çok büyük bir çoğunluğunun sinirlerini aldırmış olduklarından şüpheleniyorum ben.

Gerçekten de Çinliler çok zor sinirlenen ve başkalarıyla çok zor bağırıp çağıran insanlar. O nedenle siz de mümkünse sinirlendiğiniz zamanlarda dahi kendinizi kontrol edin.

Kendinizi kaybedip ofisteki araçlara zarar verir, hele bir de herhangi bir kişiye fiziksel şiddet uygularsanız polis eşliğinde firma dışına çıkarılmanız çok büyük ihtimal.

“Çin’de Çalışmak Türkiye’den Ne Kadar Farklı?” için 8 yorum

    1. Merhaba.

      Mesajınız için teşekkürler. Çin’de bir Türk olarak Çince öğretmeni olma ihtimali ne yazık ki yok. Çinliler’e Çin Dili ve Edebiyatı ile ilgili dersler vermek isterseniz bunu Çinli öğretmenler yapıyor. Bu dersi öğretmek Çinli öğretmenler için dahi çok zor. Çünkü günlük hayatta az kullanılan karakterlere ek olarak çok az kullanılan karakterlerin ve edebi metinlerin öğretilmesi gerekiyor.

      Bahsettiğiniz yabancılara Çince öğretmekse de aynı işi Çinli öğretmenler yapıyor. Birçok üniversitenin kendi içinde yabancılara Çince öğretmeye yönelik Çinli öğretmen kadrosu bulunuyor.

      Saygılar.

      Bilgi Fırını-info

  1. Selamlar Admin,
    Sizler’e danismak istiyorum Ben Turizm Otel sektorunde resepsiyon olarak calisan biriyim okul hayatim lise ye kadar devam etti. Kiz arkadasim Cin vatandasi bu sene evlilik karari almak istiyoruz ama aklimda is olarak soru isaretleri var bulurmuyum bilamazmiyim diye.Kendisi Shenzen’de yasamakta, Oraya gidince Ithalat ve ihracat sektorunde calismayi planliyorum is bulma olasiligim varmidir?. ama is bulmam konusunda sikinti yasayacagim dusuncesindeyim yani ikilem arasindayim bu konu yuzunden gidip gidmemek arasinda, .yada Otel sektorunde is bulma sansim olur mu Ingilizcem Intermetia ,Cincem Hsk3 seviyelerinde. Sizin bana onerileriniz ne olur Lise diplomasi ile bana dermisiniz gidersen gittigine degdi is,yasam uzerine yada gidersem is konusunda cok fazla sansin yokmi dersiniz ve Toefl,Ielts belgelirini almak icin lise diplomam yeterli olur mu

    1. Merhaba.

      Mesajınız için teşekkürler. Yabancılar için iş bulma konusu Çin’de biraz karışık. Her şehrin kendine göre kuralları var; ama benim burada tecrübe ettiğim kadarıyla lise diplomasıyla iş bulmak kısmen daha zor. Tabii ki bunun istisnasları var. Mesela, turizm-otel sektöründe iki yıldan fazla iş tecrübeniz var ve bunu belgeleyebilirseniz iş bulma şansınız artabilir. Linkedin veya jobs.echinacities.com sitelerindeki ilanlara göz atmanızı öneririm. Hatta Çince ilanlar için kız arkadaşınıza 51job.com sitesini kullanmasını söyleyebilirsiniz. O da sizin adınıza uygun ilanlara bakabilir. Türkiye’de Çin ile iş yapan firmalara da bakabilirsiniz. Shenzhen çok sayıda Türk işadamının seyahat düzenlediği bir şehir. Pandemi sonrasında seyahatler tekrar başlayacaktır.

      Çin’deki yabancılardan genel olarak İngilizce veya Çince koşulu aranmıyor. (Tabii ki bu durum yapılacak işe veya çalışılacak firmaya göre değişebiliyor.) Ama HSK3 seviyesinde Çince günlük işlerinizi yapabilmeniz için yeterli olabilir; ama profesyonel olarak Çince’yi kullanabilmeniz için en az HSK5 seviyesinde olmanız size çok daha yararlı olabilir.

      TOEFL, IELTS belgeleri için lise diploması yeterlidir. Ama Çin’deki üniversitelerde okumayı düşünmüyorsanız bu belgeler Çin’de işinize pek yaramayabilir.

      İyi çalışmalar…

  2. selamlar,

    Ben de 9 senedir cin shenzhen de yasiyorum/calisiyorum.
    Yabancilara otomatik olarak “iyi ingilizce biliyor” gozu ile bakiliyor genelde, malum Cince’nin ingilizceye olan uzakligi ve anlasilabilir ingilizce konusan Cinlinin azligi neticesinde burada yabanci icin is bulmak mumkun.
    Fakat;
    ** Lise diplomasi ile yabancilara calisma izni verilmiyor. En az on lisans veya lisans mezunu olmaniz (burada calisacaginiz alan ile ilgili) ve Turkiyede minimum 2 yil calisma tecrubeniz olmak zorunda. Yerinizde olsam en kotu on lisans acik ogretim (2 yillik) hemen yazilirdim. Acik ogretim de olsa universite diplomasi sart. Lise mezunu olarak Cin basvurunuzu reddedecektir.
    ** Cin yabancilara karsi eskisi gibi degil artik. Ulkenin hizli bir sekilde zenginlesmesi-refah duzeyinin yukselmesi ve yogun nufus neticesinde her yabanciyi kolaylikla kabul etmiyor. Yabancinin en cok okumus / en kalifiye-basarili olanini istiyor. Cinden calisma izni almak istiyorsaniz isiniz zor..
    ** Ayrica buraya gelmeden once Cinde firma ayarlamaniz gereklidir, sizi calistiracak olan firma buradan devlet kanali ile yesil davetiye cikartacak ve bir kac belge ile size Turkiyeye gonderecek. Siz de bu belgeler ve saglik raporu ile Turkiye’de Cin konsoloslugundan calisma izni icin basvuru yapacaksiniz. (detaylari konsolosluk sitesinden incelersiniz)
    Kabul edildigi zaman gecici bir Z vize ile buraya gelip, en gec 30 gun icinde calisma izni islemlerini tamamlama / Z vize ile de oturum izni vizesi alma durumlari olacaktir.

    * Su an Cin’e ucak biletleri inanilmaz pahali, ve yurtdisindan gelenler icin cok sert karantina kosullari uygulanmakta. Bence covid durumlari tamamen duzeltikten sonra hersey normale dondugunde once buraya gelip, buranin havasini kulturunu insanlarini hayat tarzini gorup ve is bakip; ondan sonra buraya yerlesme – calisma izni durumlarini dusunebilirsiniz. Cin cok farkli bir kultur, alismasi zor.

    1. Yorumunuz ve tecrübelerinizi paylaştığınız için teşekkürler. Çin’i öğrenmenin en iyi yolu Çin’de yaşayanların tecrübelerinden yararlanmaktan geçiyor. Yazdıklarınız Çin’i bilmeyenlere çok yardımcı olacaktır.

  3. Selam admin benimde şöyle bir sorum olacak kız arkadaşım Çin’de kendi işyeri var buraya tatile gelecek Türkiye’ye giderken beraber gideceğiz ama pasaport işlerini ben Çin’den ayarlarim dedi böyle bir ihtimal varmı yokss ben Türkiye’den ayarlamak gerekmiyor mu

    1. Merhaba.

      Mesajınız için teşekkürler. Pasaporttan kastınız sizin pasaportunuzsa bun bireysel olarak başvuru yaparak yapmanız gerekeceğinden pasaport başvurunuzu Türkiye’de yapmanız gerekecektir. Kız arkadaşınız Türk ise O, Çin’de iken Türk temsilciliklerine gidip başvurusunu yapabilir. Eğer kız arkadaşınız Çinli ise Çin içince Hukou belgesi nereye bağlı ise oradaki Çinli yerel makamlara başvuru yapması gerekiyor.

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top