Türkiye’de 100 kişiye “Çinliler ne yer?” diye sorsak birçok kişiden böcek, kedi, köpek gibi cevaplar duyarız. Çin’de hareket edebilen neredeyse herşeyin yenebildiği doğru; ama genele bakıldığında Çinliler’in yedikleri diğer ülkelerden çok da farklı değil.

Çinliler et olarak domuz, dana, kuzu, balık ve deniz ürünleri sıkça tüketilirken, sebze ve meyve konusunda birçok ülkeye oranla çok daha fazla çeşit yerler. Un işi ve tatlı yiyecekler birçok Çinli’nin ilgisini çekmez. Çin’in milli yiyeceği de tahmin edileceği gibi pilavdır.

Yani aslında normal olan sıradan Çinliler “bu da yenir mi?” denebilecek yiyeceklerin çoğunu yemiyor.

Çin mutfağının çok tanınan bir mutfak olmaması Çin yemeklerinin çeşitten veya lezzetten uzak olduğu anlamına gelmiyor. Hatta Çin mutfağının birçok ülke mutfağına göre çok daha çeşitli ve dengeli beslenmeye dayalı olduğu dahi söylenebilir.

Çinliler’in yemekten hoşlandığı besinlerin bazıları:

Pirinç

Çin’in milli yiyeceği herkesin bildiği gibi pilav. Öğle ve akşam yemeklerinde özellikle güney Çinliler ekmek niyetine pilav yemekten hoşlanırlar.

Sabah kahvaltılarında adına zhou(粥) dedikleri pirinç lapası yemekleri vardır ki bu yemek Çin genelinde çok kişi tarafından nedeni anlaşılmaz bir şekilde çok sevilir. Sabahları pirinç lapası yemenin sindirim sistemin için yararlı olduğunu düşünürler.

Un İşi Ürünler

Ekmek ve türevleri Çin’de her geçen gün daha da popülerleşiyor olsa da, ekmeğin günlük hayattaki yeri batı ülkelerine oranla çok geride. Son zamanlarda açılan pastanelerde satılan farklı tatlarda yumuşak ekmekleri yemekten özellikle gençler çok hoşlanıyor.

Kuzey bölegelerinde yaşayan Çinliler İngilizce’deki karşılığı noodle olan Çin makarnasını pilava oranla daha çok tercih ediyorlar. Çin makarnası dışarıdan bakıldığında spagettiye benzeyen ve Çinliler’in 7/24 yiyebileceği bir çeşit yemek.

En az spagetti kadar uzun olan makarnaları çubukla yemek bence çok kolay değil. Aşağıdaki fotoğraftaki gibi bir makarnayı çubukla yemeye çalışırken yemeğin suyu illa ki biryerlere damlıyor.

Çinliler için uzun noodle, uzun yaşamı temsil eder.

Un ile hazırlanan bir başka popüler yiyecek Çin mantısı. Bu mantı, Türkiye’deki mantıya oranla çok daha büyük.(Neredeyse avuç içi kadar) Mantının içine isteklerine göre ya et, ya da sebze-yumurta karışımı birşeyler koyarlar. Yerken de mantıları sirkeye veya soya sosuna bandırarak yerler.

Sabahları tüketilen bir diğer yiyecek ise buharda pişirilerek hazırlanan Çin hamurları. Alt tarafı hamur olan bu yiyecekler yedikçe kendine bağlayacak cinsten. Hamur hazırlanırken içine farklı tarz et veya sebzeler konuluyor ve böylece farklı tatlar elde ediliyor.

Sebze-Meyveler

Çin, Türkiye’den 13 kat daha büyük bir coğrafyaya yayılmış bir ülke. Bu nedenle sebze-meyve çeşitliliğinin Türkiye’den daha fazla. Çin’e ilk defa gelenlerin reyonlarda daha önce hiç görmedikleri meyve sebzeleri görme ihtimaller çok yüksek.

Et-Deniz Ürünleri

Et konusu Çin’de ucu en açık konulardan biri. Genel olarak en çok tercih edilen etler dana, kuzu, domuz, tavuk ve balık. Bunlar haricinde azınlık denebilecek sayıda Çinliler’in köpek, kurbağa, böcek gibi birtakım canlıları yemekten keyif alıyor. Bu tarz maceraperest Çinliler’in çoğu Çin’in en güneyinde bulunan eyaletlerde yaşıyor. Bu bölge için Çinliler arasında “dört ayaklı masa harici her şeyin yenildiği yer” de denir.  

Çinliler’in büyük kısmı etleri kemikleri ile birlikte pişirmeyi tercih eder. Kemiğe yakın olan etlerin daha lezzetli ve daha sağlıklı olduğunu söylerler. Zaman zaman neredeyse hiç et bulunmayan tavuk kafası, ördek kafası, ördek boynu, tavuk ayakları gibi bölgeleri sıyırmaktan da büyük keyif alırlar.

Deniz ürünleri Çin’de çok fazla tüketilir. Marketlerde deniz ürünlerinin çoğu canlı olarak satılır. Onlarca çeşit balık yemeğine ek olarak yengeç, karides gibi kabuklu deniz canlılarını yemekten de çok hoşlanırlar.

Özellikle Çin Yeni Yılı öncesi yedikleri yemekte masada mutlaka tavuk ve balık etleriyle yapılan yemeklerin olması gerektiğine inanırlar. Çinliler için tavuk ve balığın birarada olmasa bolluk ve bereket anlamına gelir.

Tatlılar

Tatlı kültürü, Türkiye’de ve birçok batı kültüründe hayatın önemli bir parçası. Oysa Çinliler için bu kültür henüz çok yeni. Yaş günleri için pasta yeme Çinliler arasında bir adet haline gelmeye başlamış olmasına rağmen genel anlamda tatlıların batı damak tadına uymadığı söylenebilir.

Batı ülkelerinde sütlü veya şuruplu tatlılar ön plana çıkarken, Çin’de geleneksel Çin tatlıları arasonda kırmızı veya yeşil fasulye  içerenlerin oranı yüksek.