İstanbul ile birçok şehir arasında ne tip fark olduğu ile ilgili onlarca yazı var. Ama nedense Pekin ile karşılaştırmanın yapıldığı pek yazı yok. Türkiye’de birçok kişinin Pekin hakkında bildikleri Tiananmen Meydanı ve portakallı Pekin Ördeği’nden ibaret.
İstanbul ile Pekin, birbirlerine 7000km mesafede bulunan iki dev şehir. İkisi de tarihte hemen hemen yüzyıllarda başkentlik yapmış. Zaten Pekin’in Çince adı olan Beijing(北京) kelimesi Çince’de “Kuzey başkenti” anlamına geliyor. Bugün İstanbul başkent olmasa da Pekin’in başkentliği herkesin bildiği gibi devam ediyor.
Pekin, 20 milyonu aşkın nüfusuyla İstanbul’dan daha büyük bir nüfusa sahip. Ama İstanbul’daki nüfus yoğunluğu Pekin’den daha fazla. Pekin’deki ortalama maaş İstanbul’un iki katı düzeylerde. Ama şehir için ulaşım İstanbul’da Pekin’den daha masraflı.
Geçenlerde versus.com diye adını önceden hiç duymadığım bir site buldum. Bu site çok sayıda kategoride kolayca karşılaştırma yapmaya imkan tanıyan bir site. “Siteyi bulmuşken İstanbul ve Pekin arasındaki farklara da bakayım” diyerek bu iki metropol şehri karşılıştırdım ve bu yazıyı yazmaya karar verdim. (Bu yazıdaki rakamlar siteden aldığım rakamlardır)
Nüfus
Sitede İstanbul’un nüfusu 15.5 milyon, Pekin’in nüfusu ise 21.5 milyon olarak verilmiş. Yani İstanbul’un kalabalıklığına bakarak “İstanbul’da yaşanmaz” diyenler için Pekin “hiç yaşanmamaması gereken bir şehirmiş gibi görünebilir. Pekin’de nüfus artış hızının İstanbul’dan fazla olması nedeniyle iki şehrin nüfusu arasındaki fark da giderek açılıyor demektir.
Nüfusu 6 milyon daha az olan İstanbul’da nüfus yoğunluğu Pekin’in iki katı seviyesinde. Bu da demek oluyor ki İstanbul daha küçük bir alanda çok daha fazla kişinin yaşadığı bir şehir.
İstanbul | Pekin | |
---|---|---|
Nüfus | 15.5 milyon | 21.5 milyon |
Nüfus yoğunluğu | 2662 kişi/km2 | 1300 kişi/km2 |
Nüfus artış hızı | %1.68 | %3.7 |
Yaşam
Yaşam standardı iki şehirde birbirine benzer. Ama üzülerek söylemeliyim ki İstanbul işsizlik konusunda Pekin’den açık ara önde. (Pekin için verilen rakamın doğru olduğunu varsayarsak)
İki metropol ekonomik olarak birbirine benzer seviyede olsa da Pekin’de ortalama maaş İstanbul’un iki katı seviyesinde. (Buna rağmen iki şehirdeki KDV birbirine çok benzer oranlarda.) Şehirlerde yaşayan dolar milyonerlerinee bakıldığında Pekin’de İstanbul’a oranla çok daha fazla sayıda milyoner yaşadığı görülüyor.
Pekin’de ev ve süt fiyatları İstanbul’a oranla çok yüksekken, İstanbul’da benzin fiyatları Pekin’e oranla daha pahalı. Benzin fiyatları arasındaki fark giderek kapanırken ev fiyatlarının Çin’de, özellikle Pekin gibi şehirlerde Türkiye’ye oranla çok daha hızlı bir şekilde pahalılaştığını da söyleyeyim.
İstanbul | Pekin | |
---|---|---|
Ekonomik büyüklük | 182 milyar dolar | 174 milyar dolar |
KDV | %17 | %18 |
Ortalama maaş | 690.62USD | 1248.56USD |
İşsizlik | %15.5 | %1.39 |
Üniversite sayısı | 38 | 71 |
1 litre sütün fiyatı | 0.79USD | 1.57USD |
1 litre benzin | 1.38USD | 0.91USD |
İklim
İki şehirde de benzer iklim görülüyor. Ama İstanbul’un denize kıyısı olmasından dolayı hava daha nemli. Pekin’e en yakın deniz kıyısı 150km ötedeki Tianjin şehrinde bulunuyor.
Pekin’de kış aylarının en güzel tarafı şehrin tamamının merkezi olarak ısıtılıyor olması. İstanbul’da evlerin çoğunda doğalgaz olsa da bence merkezi ısıtmanın keyfi başka.
İstanbul | Pekin | |
---|---|---|
Ortalama sıcaklık | 16.1 derece | 12.55 derece |
Nem oranı | %79 | %56.8 |
Ulaşım
İki şehri metro ağları bazında karşılaştıracak olursak Pekin’in çok daha gelişmiş bir ağa sahip olduğunu rahatlıkla görebiliriz.
İstanbul’da toplu ulaşım bilet fiyatları Pekin’e oranla daha pahalı. Buna bağlı olarak da İstanbullular’ın her ay toplu taşımaya ödediği miktar Pekin’de yaşayanlara oranla çok daha fazla.
İstanbul | Pekin | |
---|---|---|
Tek yön toplu taşıma bileti | 0.7USD | 0.52USD |
Aylık kişi başı toplu taşıma masrafı | 50.3USD | 29.49USD |
Sonuç
İstanbul’un doğal güzellikleri ile yarışabilecek çok fazla büyük şehir yok Dünya’da. Pekin’in doğal güzellikleri de İstanbul’la kıyaslanamayacak düzeyde. Ama yaşam standardı, gelirler ve pahalılık konusunda Pekin’in İstanbul’dan daha ileride olduğunu söylemekte yarar var. İkisi de büyük şehir. Birinde yaşayabilen ötekinde çok rahat yaşayabilir.