Çin ile ticaret yapan veya ticaret yapmayı düşünen firmaların neredeyse tamamı alibaba.com sitesini ziyaret ediyor. Alibaba.com sitesi başta olmak üzere çok sayıda e-ticaret sitesini, Alipay dijital ödeme sistemini bünyesinde bulunduran Alibaba Group’un kurucusu ve sahibi, Çin’in en zengin işadamlarından biri olan Jack Ma.
Çin’in doğusunda bulunan Hangzhou şehrinde 1964 yılında doğan Jack Ma, üniversite eğitimini Hangzhou Öğretmen Enstitüsü’nde tamamlar. A.B.D’ye yaptığı bir gezinin ardından internete ilgi duyar. Başta alibaba.com, taobao.com olmak üzere çok sayıda websitesini bünyesinde bulunduran Alibaba Group’un kurucusu olan Jack Ma’nın bugün 48 milyar dolar değerinde serveti bulunuyor.
Jack Ma’nın Küçüklüğü ve Okul Yılları
Jack Ma’nın çocuk hali(solda)
Çince adı Ma Yun olan Jack Ma, 1964 yılında Çin’in doğusunda bulunan Zhejiang’ın başkenti Hangzhou’da(Şanghay’a 200 km) Dünya’ya gelir. O zamanlar Çin’deki birçok aile gibi Jack Ma’nın ailesi de zengin olmayan bir ailedir.
1972 yılında A.B.D başkanı Richard Nixon’ın Hangzhou şehrini ziyaret etmesi Hangzhou’un kaderini değiştirir ve şehir her geçen yıl daha fazla turist çekmeye başlar. Bu dönemlerde Jack Ma, İngilizcesini geliştirmek için şehre gelen turistlere, kendisine İngilizce dersleri vermeleri karşılığında şehir turu hizmeti vermeye başlar. Şehri gezdirdiği bir turist tarafından kendisine “Jack” adı verilir.
Liseyi bitirdikten sonra üniversiteye gitmek isteyen Jack Ma, iki kez üniversite giriş sınavında başarısız olsa da, üçüncü denemesinde Hangzhou Öğretmen Enstitüsü(Hangzhou Teachers Institute)’nde okumaya hak kazanır. (Kendi deyimiyle Harvard’da okumak için 10 kez başvurur; ama başvurularının tamamı reddedilir.) 1988’de üniversiteden mezun olduktan sonra tıpkı birçok diğer üniversite mezunu gibi iş aramaya başlar.
Jack Ma’nın İş Hayatının İlk Yılları
Yerel bir üniversitede ayda 12 dolar maaşla İngilizce öğretmenliği işi bulmadan önce birçok firma tarafından reddedilir. KFC de bunlardan biridir.(Jack Ma’nın şu andaki serveti o zamanlar kendisini kabul etmeyen KFC’nin Çin’deki faaliyetlerinin tamamını satın alabilecek düzeyde.)
Kendi çeviri firmasını kuran Jack Ma, bir Çinli firmanın bazı işlerini yapmak üzere 1995 yılında A.B.D’ye bir iş gezisi yapar ve burada internet ile tanışır. İnternetin cazibesine kapılan Ma, arama motorunda ilk olarak “bira” kelimesini arar ve sonuçlarda Çinli biralar ile ilgili hiçbir şey göremez. Bundan sonra Çin’de bir internet firması kurmaya karar verir.
Alibaba Efsanesinin Ortaya Çıkışı ve Büyümesi
Açtığı iki firma başarıız olur. Dört yıl sonra,1999’da, Jack Ma’nın arkadaşları O’nu e-ticaret sitesi açması konusunda ikna ederler. Jack Ma’nın “Alibaba” adını verdiği Dünya’nın en büyük e-ticaret site sitelerinden biri olan alibaba.com böyle ortaya çıkar. Sitede Çinli ihracatçılar ürünlerini direk olarak müşterilere satabilme imkanı bulur.
Kısa zamanda başarıya ulaşan Alibaba sitesinin ardından 2000’li yılların başında Çin içinde hizmet veren alışveriş sitesi taobao.com sitesi kurulur. (Şu an Taobao sitesi hala Çin’in en büyük alışveriş sitesi olarak hizmet vermektedir.)
Alibaba.com cirosunun yıllara göre büyümesi-
2005 yılında, Yahoo, firmanın %40’ına karşılık olarak Alibaba için 1 milyar dolarlık bir yatırım yaptar. O dönemler Alibaba’ya oranla çok daha büyük bir site olan Yahoo’nun böyle bir yatırım yapması, Alibaba’nın Çin’deki eBay’i geçmesini kolaylaştırır. (Şu an Çin’de eBay kullanımı çok düşük seviyelerde)
Alibaba firması, 2014 yılında halka açılır. Bununla ilgili CNBC’ye konuşan Jack Ma,”Bugün kazandığımız para değil, insanların güvenidir.” der.
Alibaba için dönüm noktalarından biri 2016 yılındaki, Çin’de “Bekarlar Günü” olarak adlandırılan 11 Kasım günüdür. Taobao, ilk olarak bugün çift 11 olarak da adlandırılan 11 Kasım’a özel promosyonlarla müşterilerinin karşısına çıkar. Kısa zamanda bu fikir Çin geneline yayılır ve 11 Kasım Çin’de tam anlamıyla internetten alışveriş çılgınlığı yaşanır. Taobao ve Tmall siteleri, her yıl 11 Kasım’da ciro rekoru kırar.
Jack Ma’nın Özel Hayatı
New York Borsası’nda 150 milyar dolarlık bir IPO ile satılan Alibaba, Jack Ma’yı o yıl 25 milyar dolarlık servetle Çin’in en zenginleri arasına sokar. Bu servete rağmen Jack Ma, eski hobilerine, kung fu hikayeleri okumaya ve yazmaya, poker oynamaya, meditasyon ve Tai Chi yapmaya devam eder. Alibaba’daki aktif görevinden ayrılmış olmasına rağmen Çin genelinde çeşitli eğitimler vererek çok sevdiği öğretmenliği de sürdürür.
Jack Ma, Çin genelinde çok meşhur olsa da, ailesini çok fazla ön plana çıkarmaz. Öğrencilik dönemlerinde tanıştığı ve kendisi gibi öğretmen olan Zhang Ying ile 80’li yılların sonunda evlenir ve biri erkek biri de kız olmak üzere iki çocuk sahibi olur.
Jack Ma’nın Serveti
1999 yılında Alibaba firmasını kuran Jack Ma, 2013 yılında firmadaki CEO görevinden ayrılmasına rağmen firmanın başkanı ve yüzü olmaya devam etti. Çin’in zaman zaman en zengini, zaman zaman ikinci zengini olan Jack Ma’nın bugünkü serveti 48 milyar dolar civarında.
Jack Ma’nın kurduğu Alibaba ise 417.6 milyar dolarlık piyasa değeri ile Dünya’daki e-ticaret ve mobil ödeme sektörlerine yön veren firmalarıdan biri.
